Đây là quy trình mới đưa vào sử dụng cho canh tác dưa lưới trong nhà màng. Ứng dụng hệ thống điều khiển thông minh, vận hành từ xa công việc tưới phân tự động qua smartphone, giúp cây dưa lưới phát triển đồng đều và cho năng suất ổn định, chất lượng đảm bảo.

Tình hình sản xuất và tiêu thụ

Dưa lưới là một trong những loại cây trồng có giá trị kinh tế cao vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Theo thống kê của FAO năm 2013, diện tích trồng dưa lưới trên thế giới là 1,34 triệu ha, với tổng sản lượng 31,93 triệu tấn (năm 2012). Trong đó, châu Á dẫn đầu với diện tích đạt 0,99 triệu ha (chiếm hơn 70%) và sản lượng 24,21 triệu tấn (hơn 75% sản lượng dưa lưới toàn thế giới).

Du nhập về Việt Nam từ năm 2007, diện tích trồng dưa lưới tăng liên tục hàng năm. Đến nay, ước tính có khoảng 300 ha dưa lưới trồng trong điều kiện nhà màng. Năng suất biến động từ 20 tấn đến 30 tấn/ha, cho sản lượng khoảng 20.000-25.000 tấn/năm.

Công nghệ sản xuất dưa lưới trên thế giới hiện nay đã được hoàn thiện với trình độ cao, ví dụ như trồng không sử dụng đất, với những hướng dẫn về kỹ thuật trồng, thành phần dung dịch dinh dưỡng và hệ thống cung cấp phân tự động trở nên khá phổ biến.

Nhiều giống dưa lưới khác nhau đã được trồng trên giá thể tại TP.HCM (và Việt Nam), chủ yếu được tưới thủ công hoặc bán tự động, với hệ thống châm phân qua Vantury. Một vài đơn vị đã đầu tư hệ thống tưới hiện đại như Netajet và FertiMax-Go. Mô hình trồng dưa lưới 4.0 với hệ thống tưới bón tự động, điều khiển từ xa qua smartphone được sản xuất trong nước, cho thấy hiệu quả và phù hợp với quy mô nhỏ tại Việt Nam, giúp người nông dân dễ đầu tư.

Quy trình và phương pháp thực hiện

Công tác chuẩn bị

Nhà màng

Có kết cấu khung thép mạ kẽm không rỉ, mái lợp màng PE chống mưa, xung quanh được bao lưới chống côn trùng 50 mesh, chiều cao tới máng xối 4m, tới nóc nhà là 7,0-8,0 m. Trong nhà có dây treo dưa bằng cáp, được căng theo chiều dọc nhà để buộc dây quấn cây dưa. Lắp đặt hệ thống tưới phân tự động, điều khiển từ xa (gồm các bồn phân và hệ thống điều khiển).

Giống dưa

Các giống được chọn tạo trong nước, thích nghi tốt, năng suất cao và tính chất thịt trái phù hợp với khẩu vị của người Việt Nam (ngọt, giòn, lưới đẹp, không rụng cuống), ví dụ như giống AB Sweet Gold (trái ô-van, ruột cam), Khang Nguyên (trái tròn hơi dài, ruột xanh), Queen KN (trái tròn hơi dài, ruột cam), King KN (trái tròn hơi dài, ruột xanh), Kanabi (trái tròn, ruột cam),…

Kỹ thuật ươm

Tốt nhất là gieo ươm hạt trên khay xốp (loại khay 50 lỗ), điều kiện gieo phải cách ly trong nhà lưới, nhà kính. Tưới thấm cho các khay đã gieo hạt, không tưới lên ngọn cây để tránh ngộ độc do nguồn nước có thể chứa Bi-urea, NaCl,…hàm lượng cao. Cây mọc từ 8-10 ngày thì đem trồng ra ruộng.

Mật độ, khoảng cách

Hàng cách hàng 120 cm (hàng đơn), cây cách cây 30-35 cm (Mật độ 24.000-27.000 cây/ha). Hàng kép có tâm là 200 cm, hai hàng kép cách nhau 60 cm. Khoảng cách cây 35-40 cm (Mât độ 25.000 - 28.000 cây/ha).

Làm giàn treo cây

Cây được đỡ bằng dây nilon treo trên dây kẽm dọc luống. Căng cáp hoặc dây kẽm 3mm phía trên các hàng với độ cao 2,0-2,2m. Sử dụng dây nilon chuyên dùng để buộc lên dây kẽm theo khoảng cách cây dự định trồng. Công việc này phải làm trước khi trồng cây.

Kỹ thuật chăm sóc

Ngắt tỉa 

Ngắt bỏ hết cành nách từ gốc cho đến đốt thân thứ 10-11 mới để cành trái. Ngắt ngọn cành trái khi hoa cái nở, chừa lại 1 lá kế tiếp nách mang hoa. Ngắt hết tua cuốn trên thân cây để tập trung dinh dưỡng.

Quấn dây treo cây

Khi cây được 25 cm (4-5 lá) thì buộc dây vào gốc cây ở vị trí dưới lá thật, trên lá mầm. Quấn dây treo vào cây theo chiều kim đồng hồ. Lưu ý, khi gần đến độ cao cáp treo thì quấn 2 vòng/đốt đảm bảo đủ chặt để cây đủ treo trái khi lớn, tránh việc trái nặng kéo sập cây xuống đất.

Thụ phấn

Lấy hoa lớn nhất trên thân chính từ ngọn xuống thụ cho hoa cái. Thụ phấn sao cho mỗi cây chắc chắn đậu 2-3 trái thì ngưng. Tốt nhất là thụ phấn bằng ong mật, mỗi vườn diện tích 1.000 m² thì thả 1 thùng ong (có 5 cầu). Thả trong vòng 1 tuần, trước khi hoa cái nở 1-2 ngày cho ong làm quen vườn dưa.

Tưới nước

Yêu cầu nước của cây khác nhau theo từng giai đoạn sinh trưởng vào nhiệt độ, cường độ ánh sáng,… Cây cần nhiều nước nhất vào giai đoạn đậu trái đến tạo lưới. Mỗi ngày tưới 8-10 lần cho cây nhỏ trước giai đoạn ra hoa (khoảng 1,2-1,4 lít/cây/ngày), sau đó tưới 10-12 lần/ngày (khoảng 1,8-2,2 lít/cây/ngày) vào giai đoạn đậu trái và giảm còn 1,6-1,7 lít vào giai đoạn sau tạo lưới đến cuối vụ.

Bón phân

Có thể chia làm 5 giai đoạn để bón. Tùy từng giống có thể điều chỉnh lượng phân, những giống chịu đạm thì bón đạm cao và ngược lại.

STT	Loại phân	Trồng đến 10 ngày	10 ngày sau trồng đến ra hoa (13 ngày)	Nở hoa – đậu trái (10 ngày)	Đậu trái đến trái tạo lưới (15 ngày)	Trái tạo lưới đến chín (12 ngày)
1	N (ppm)	100-120	120-140	150-170	160-180	150
2	P  (ppm)	60	52	60	40	50
3	K (ppm)	100	120-140	200-230	180-200	250-300
4	Ca (ppm)	110	120	Sản Phẩm Tiêu Biểu Công nghệ kiểm tra độ thuần IEF, coating hạt giống và công nghệ lai tạo giống Giống Ngô lai VN5885 Giống hoa cúc Kim cương đỏ Giống Ngô lai đơn TC14-1 Sản phẩm cùng loại Quy trình sản xuất rau ăn lá thủy canh theo hướng hữu cơ Chi Tiết Mô hình trồng, chăm sóc và bảo quản xoài Chi Tiết Kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi da xanh Chi Tiết Giống lúa DT82 Chi Tiết Giống lúa thuần Gia Lộc 35 Chi Tiết Địa chỉ : 479 Lê Duẩn, Khóm 4, Phường 9, thành phố Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng Điện thoại: 0299.3820115 Email: tcdlclst@gmail.com CHI CỤC TIÊU CHUẨN ĐO LƯỜNG CHẤT LƯỢNG TỈNH SÓC TRĂNG